Avrupa Diyabet Araştırmaları Derneği Dergisi Diabetologia’da yayınlanan yakın tarihli bir araştırma; meyve, sebze, kabuklu yemişler ve baklagiller gibi bitki bazlı yiyecekleri daha fazla tüketen kişilerde, tip 2 diyabet (T2D) gelişme riskinin önemli ölçüde azalabileceğini gözler önüne serdi.
Bu bulgular, T2D’nin önlenmesinde bitki bazlı diyet düzenlerinin faydalarını gösteren önceki çalışmalarla da uyum içerisinde.
Beslenme Düzeni ve Diyabet Arasındaki İlişki
Harvard T.H Chan Halk Sağlığı Okulu’ndaki Beslenme Bölümü’nde görevli araştırmacılar, beslenme düzenleri ile T2D gelişme riski arasındaki ilişkileri belirlemek amacıyla bu yola çıktılar.
Bunun için, farklı bitki bazlı diyet düzenleriyle ilişkili metabolit profillerini analiz ettiler. Metabolitler, gıdaları parçalamak, metabolize etmek için kimyasal süreç aracılığıyla canlı bir organizma tarafından kullanılan veya metabolik sürecin sonucunda üretilen maddelerin genel ismidir.
Çalışma Metodolojisi
Çalışma, üç farklı boylamsal kohort çalışmasındaki (Nurses’ Health Study, Nurses’ Health Study II ve Health Professionals Follow-up Study) 10.684 yetişkinden alınan kan plazması örneklerinin analizini içeriyor.
Katılımcıların tamamı, gıda ve diyet düzeni anketlerini doldurdu. Daha sonra katılımcılar, yaptıkları seçimlere göre üç farklı gruba ayrıldılar:
Grup 1; tam tahıllar, meyveler, sebzeler, kuruyemişler ve baklagiller gibi sağlıklı bitkisel gıdalar zengin içerikli bir diyet uygulayan katılımcılardan oluşuyordu.
Grup 2; rafine tahıllar, meyve suları, şekerli içecekler ve tatlılar/tatlılar gibi sağlıksız bitkisel gıdalar içeren bir diyet uygulayan katılımcılardan oluşuyordu.
Grup 3 ise; balık dahil olmak üzere süt, yumurta ve et gibi hayvansal gıdalar içeren bir diyet uygulayan katılımcılardan oluşuyordu.
Çalışmanın Sonucunda Elde Edilen Bulgular
Araştırmacılar, T2D geliştirmeye devam eden katılımcıların, genellikle daha düşük sağlıklı bitki bazlı gıda tüketim seviyeleri kaydeden katılımcılar olduğunu fark ettiler. T2D’si olanlar tipik olarak daha yüksek bir ortalama BMI’ye (Vücut Kitle İndeksi) sahipti ve bu katılımcıların yüksek tansiyon ve kolesterol seviyelerine sahip olma olasılıkları daha fazlaydı. Ayrıca bu bireyler, fiziksel olarak daha az aktiftiler.
Ayrıca araştırmacılar; bitki bazlı gıdalara, özellikle polifenoller açısından zengin olanlarla daha fazla beslenen katılımcıların, hastalığa yakalanma olasılığının daha düşük olduğunu buldular.
Bitki Bazlı Diyetler ve Diyabetten Korunma
Yazarlar, çalışmanın sonucunda şu kanaate vardılar: “Elde ettiğimiz bulgular, sağlıklı bitki bazlı diyetlerin, diyabetin önlenmesine faydalı olan rolünü destekliyor ve gelecekteki araştırmalar için bilim camiasına yeni bilgiler sağlıyor.”
“… ara metabolitlerle ilgili bulgularımız şu an için ilgi çekici, ancak bitki bazlı diyetler ve tip 2 diyabet gelişim riski arasındaki nedensel rollerini doğrulamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu söylemek pek de yanlış olmaz.”
 gelişme riskinin önemli ölçüde azalabileceğini gözler önüne serdi.){kind=link}