Bitki dünyasında damarlı ve çiçeksiz olarak tanınan eğrelti otunun birçok türü vardır. Eğrelti otu zehirli bir bitki olmasına rağmen tıp dünyasında birçok alanda yaygın olarak kullanılıyor. Eğrelti otu nedir, eğrelti otunun ne gibi faydaları vardır? Eğrelti otu hakkında bilinmesi gereken her şey…
Dünyanın her yerinde bulunabilen eğrelti otu, kumlu, sulak ve nemli bölgelerde yetişir. Toprağın içinde kalan kısmı kalın ve köklüdür, toprağın üzerinde kalan kısmı ise, yalnız yapraklardan oluşur.
Eğrelti otu, dişi ve erkek eğrelti olmak üzere 2 çeşidi olmasına rağmen 10.000 kadar değişik türe sahiptir. Duvar dipleri, çalılıklarda, dere kenarlarında, gölge ve ormanlık alanda yaygın olarak görülen eğrelti otunun kök kısmı zehirli olduğu için kullanırken dikkatli olmanız gerekir.
Eğrelti otunun faydaları
Eğrelti otu, yıllardır tüm dünya üzerinde çeşitli ülkelerde farklı hastalık ve rahatsızlıkların tedavisinde kullanılmıştır. Eğrelti otunun insan sağlığına ne gibi faydaları var açıklıyoruz.
Antimikrobiyal özellik
Eğrelti otu, yapılan araştırmalar sonucunda birçok mikro organizma üzerinde etkisi olduğu görülmüştür, özellikle gıda zehirlenmesine neden olan patojen bakterilerin çoğalmasını engeller ve öldürür.
Eğrelti otunun antimikrobiyal özelliği sadece bakterilere karşı değil aynı zamanda zararlı bazı mantarlara ve parazitlere karşıda etkilidir. Eğrelti otu bugüne bağırsak kurtlarının, tenya ve parazitlerin düşürülmesinde sıklıkla kullanılmıştır.
Antioksidan özellik
Vücudumuza giren toksik maddeler birçok rahatsızlığa neden olabilir. Bu toksikler organ ve dokularda birikerek farklı türde kanserlere de neden olabilir. Eğrelti otu toksik maddelerle başa çıkabilecek antioksidan maddeler içerir. Bu özelliği sayesinde eğrelti otu karaciğer dostu olarak bilinen bir bitkidir.
Eğrelti otunun yapraklarında C vitamini, sap ve kök kısımlarında polifenol bileşikler bulunur. Antioksidan özelliği bakımından polifenol bileşikler C vitamine oranla daha güçlü antioksidandır. Vücudumuzdaki toksikleri atmak ve karaciğer sağlığını korumak için antioksidan özellik gösteren polifenollerden yararlanabilirsiniz.
Bağışıklık sistemi
Eğrelti otunda bulunan C vitamini, polifenoller ve flavonidlerle bağışıklık sisteminin güçlenmesine katkı sağlar. Kış aylarında soğuk algınlığı, nezle, grip gibi hastalıklara karşı vücut direnci için bağışıklık sistemi oldukça önemlidir.
Öksürüğün azaltılmasında da oldukça faydalı ve etkili olan eğrelti otu, ağızda ve boğazda bulunan mikroorganizmaların öldürerek bu mikroorganizmaların oluşturduğu olumsuz etkilerin de azaltır.
Vitamin kapasitesi
Yüksek miktarda A vitamini içeren eğrelti otu, göz sağlığı için harika bir bitkisel kaynaktır. Vücudun günlük olarak ihtiyaç duyduğu A vitamini miktarı en çok 900 µg’dır. 100 gram çiğ eğrelti otunun A vitamini içeriği ise 181 µg’dır.
A vitamini yağda çözünen bir vitamindir ve vücutta depolanabilir. Yüksek miktarda depolanan A vitamini, vitamin zehirlenmesine neden olur. Bu yüzden eğrelti otu tüketimine dikkat etmek gerekir.
Kolesterol
100 gram eğrelti otu vücudumuzun günlük olarak ihtiyaç duyduğu B3 vitamini miktarının %31’ini karşılayabilir. B3 vitamini kolesterol hastalığının tedavisinde kullanılan önemli bir vitamindir ve vücudumuzda yüksek kolesterol içeren LDL’nin düşürülerek zararsız HDL’ye dönüşmesini sağlar. Kolesterolü düşürürken kolesterolden kaynaklanan kalp ve damar hastalıklarını da önleyen eğrelti otu oldukça faydalı bir bitkidir.
Havayı temizleme özelliği
Eğrelti otu ev ve bahçelerde dekoratif amaçlı kullanılan bir süs bitkisi olarak kullanılmaktadır. Eğrelti otu yüksek klorofil, antimikrobiyal ve antioksidan madde içeriği için bulunduğu ortamın havasını temizler.
Havada bulunan ve diğer canlıların ölümüne neden olan formaldehitin ortam havasından temizlemesinde çok etkilidir.
Sağlığa olan diğer faydaları
1- Arı ve böcek gibi ısırıklarda kanı temizleyici panzehir olarak kullanılır.
2- Çeşitli yaraların iyileştirilmesinde ve cilt hastalıklarının tedavisinde kullanılır.
3- Yüksek lif içeriği ile diyet yapanlar için kilo vermede yardımcıdır.
4- Bağırsak sorunlarında ve bağırsakta oluşan kurtlarında faydalıdır.
5- Memeli basur tedavisinde faydalıdır.
6- Boğaz ağrılarına geçirir, balgamı söktürür.
7- Varis sorunlarında oldukça etkili sonuçlar verir.
8- Kalp çarpıntısını giderir.
9- Kurutulup dövülen eğrelti otu, yaraların üzerine sürüldüğünde yaraların iyileşmesini hızlandırır.
10- Ateş düşürmeye, grip, soğuk algınlığı ve boğaz ağrılarına iyi gelir.
11- Sara hastaları için faydalıdır.
12- İştah arttırıcı özelliği vardır.
Eğrelti otunun zararları
Eğrelti otu zehirli bir bitki olduğu için hamile, emziren kadınlar, karaciğer rahatsızlığı, böbrek yetmezliği ve kansızlık sorunu olan kişilerin kullanmaması gerekir.
Eğrelti otu zehirlenme belirtileri kusma, ishal, bulantı, titreme ve vücutta kasılmadır. Bu yan etkileri yaşadığınız zamanda mutlaka bir doktora görünmenizde fayda var.
Eğrelti otu nasıl kullanılır?
• Eğrelti otu çiğ ve haşlanmış olarak tüketilebilir. Çiğ olarak tüketmek isterseniz salataların içerisine koyabilir ya da tabağın kenarına veya üzerine konulup yemekle birlikte yiyebilirsiniz.
• Haşlanarak kullanmak isterseniz yemeklere konulacağı zaman eğrelti otu 10 dakika kaynatın. 10 dakikadan fazla kaynatırsanız içinde doğal olarak bulunan kimyasal maddeler zararlı kimyasallara dönüşebilir.
• Eğrelti otunu çay olarak da tüketmek mümkün.
• Eğrelti otu su içinde kaynatılabilir ancak kaynama süresi 10 dakikadan fazla olmamalıdır. 100 gram taze eğrelti otu için 500 ml su kullanılmalıdır. Kuru eğrelti otu kullanılacaksa 500 ml su için 25 gramdan fazla eğrelti otu kullanmamalısınız.
• Günlük taze eğrelti otu tüketim miktarı 80 gramı, kurutulmuş eğrelti otu için ise 20 gramı geçmemelidir.
