Doğanın insanoğluna sunduğu şifalı bitkiler ve bunların faydaları saymakla bitmiyor. Bu bitkilerden biri de hatmi çiçeği. Rivayete göre Hippokrates bu bitkinin kök kısmını kaynatıp, yaraları iyileştirmek için kullanıyordu. Öyle cömert bir bitki ki, köklerinden, yapraklarından ve çiçeklerinden yararlanabiliyorsunuz. Yazımızda hatmi çiçeğinin birçok faydasından, çayının nasıl hazırlanışından ve yan etkilerinden kısaca bahsedilmiştir.
Hatmi Çiçeği Nedir?
Hava değişikliklerine oldukça dayanıklı bitkinin gövde kısmı dik ve tüylü yapıdadır. Kökleri 50 cm civarına kadar uzanmaktadır. Yüzeydeki boyu ise 150 cm’e kadar uzanabilmektedir. Tam anlamıyla bir şifa deposu olan hatmi çiçeğinin içeriğinde sakkaroz, aspargan, yağ, galaktoz ve nişasta bulunur. Güzel görünümü ile dikkat çeken hatmi, ağustos ayında açar. Ülkemizde de geniş bir alanda özellikle de Akdeniz Bölgesi’nde yetiştirilebilmektedir.
Hatmi Çiçeğinin Faydaları Nelerdir?
Halk arasında özellikle grip, öksürük gibi rahatsızlıklarda sıklıkla kullanılmaktadır. Özellikle kış aylarında birçok kişi bu tür rahatsızlıklarla baş etmek zorundadır. Üst solunum yolu enfeksiyonlarında görülen öksürük nedeniyle oluşan tahribat ardında da bakterilerin yayılması görülebilir. Hatmi çiçeği tüm bunlar üzerinde olumlu bir etkiye sahiptir. Öksürük başlar başlamaz, hastalık çok ilerlemeden hatmi çayını tüketebilirsiniz. İnatçı öksürük günlük hayatı zorlayan ve ciddi bir tahrişe neden olan durumlardandır. Hatmi çiçeği çayı ile bu etkilerin yok edilmesi hedeflenir.
Hatmi Çiçeği Nasıl Kullanılır?
Hatmi çiçeğinin faydalarını görebilmek için doğru tüketilmesi gereklidir. Öncelikle çayını yapabilmek için su kaynatılır. Fincana doldurduğunuz kaynamış suyun içerisine bir tutam kadar hatmi çiçeği ilave edilir. İyi karıştırdıktan sonra fincanın ağzı herhangi bir şeyle kapatılır. Ağzı kapalı şekilde 3 dakika kadar demlenmesi gereklidir. Süre dolduktan sonra hatmi çiçeğinin çayının vakit kaybetmeden içilmesi gerekmektedir. Sıcak içilmesi de önemlidir.
Hatmi çiçeği çayının içilmeden önce her defasında taze olarak hazırlanması önemlidir. Gün içerisinde 2 ya da 3 fincan kadar tüketilebilir. Hatmi çiçeği ile yapılmış çayı içtikten sonra 30 dakika boyunca sigara tüketmemelisiniz. Sigara dışında asitli içeceklerinde hatmi çiçeği çayından sonra tüketilmemesi gerekmektedir. Hatmi çiçeği çayını 7 yaşından büyük herkes tüketebilir. Eğer boğazınızda öksürük, tahriş gibi sorunlar yaşıyorsanız ve hatmi çiçeği çayı tüketecekseniz; çayı içtikten sonra herhangi bir şey içmemeli ya da yememelisiniz. Mümkün olduğunca çayın boğazınıza etki etmesini beklemelisiniz. Kış günlerinde herhangi bir hastalık görülmeden önlem amaçlı olarak da tüketmenizde fayda vardır.
Hatmi Çiçeğinin Yan Etkileri Nelerdir?
Herhangi bir bitkiye ve bitki çayına alerjisi olan kişiler, hatmi çayını da dikkatli tüketmelidir. Ciddi hastalıkları olan kişiler kullanmadan evvel doktorlarına başvurmalıdır. Hatmi çiçeğinin bazı ilaçlarla etkileşime girdiği tespit edilmiştir. Bu ilaçların ve etkileşimlerinin neler olduğunu bilmek önemlidir.
- Anti diyabet ilaçlar ile etkileşimi: Hatmi çiçeğinin kan şekerini düşürmek gibi bir etkisi olduğu yönünde iddialar bulunmaktadır. Buna karşın bu bitkinin hipoglisemik etkisi olan ilaçların bazıları ile etkileşebileceği düşünüldüğünden; böyle ilaçları kullanan kişiler dikkatli tüketmelidir.
- Lityum maddesi ile etkileşimi: Hatmi çiçeğinin idrar söktürücü etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Bu sebeple kandaki lityum miktarının fazlalaşabileceği gibi bir düşünce mevcuttur. Fazla tüketilmesi zararlı olabilir.
- Oral yolla alınan ilaçlar ile etkisi: Hatmi çiçeği içerisindeki birkaç maddenin, oral yolla alınan ilaçların emilimini azalttığından; doğal olarak da ilacın faydasını azaltabilmektedir.
- Diyabet hastalarında kullanımı: Kan şekeri seviyesinde oynamalara neden olabileceği bilindiğinden; diyabet hastası olan kişilerin kan şekerlerini düzenli olarak kontrol ederek çayı tüketmesi gereklidir. Olumsuz durum görülürse; hatmi çiçeğinin tüketimi de durdurulmalıdır.
- Cerrahi operasyon geçirmiş kişilerin kullanımı: Yine kan şekeri seviyesi üzerinde etki göstermesi bakımından; herhangi bir cerrahi operasyona girecek olan kişilerin en az 2 hafta önce kullanmayı bırakması gerekmektedir. Çünkü ameliyatlar öncesinde kan değerlerinin stabil olması önemlidir.
