Vegan olmak, hayvanların yaşam hakkına saygı duymaktır. Bu açıdan sağlıklı beslenmek için yapılan “bitkisel beslenme” ile aynı değildir. Hayvansal ürünlerin yenmesi, hayvan sömürüsünün %90’ından fazlasını kapsadığı için bu iki konu birbiriyle bağdaştırılmıştır. Hal böyleyken de ister istemez konu en sonunda sağlığa gelmektedir.
Vegan olmayan, geleneklere bağlı ve konunun biraz uzağında olan insanlar vegan beslenmenin sağlıksız olduğunu söylerler. Çoğunlukla bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olan insanlar oluşturur bu grubu. Bazıları da okur ama biraz büyük resmi gördüklerini zannetiklerinden, biraz da ‘her şeye muhalif olma egosu’ndan, yapılan çalışmaları milyar dolarlık maydanoz endüstrisinin oyunu (!) olarak görürler. Peki gerçekten veganların uzun yaşadığı ile ilgili büyük çalışmalar var mı? Veganlar uzun yaşar mı? Kalp-damar hastalıkları, kanser, şeker, yüksek tansiyon gibi konulara girmeden direkt yaşam süresinden bahsedelim. Sonraki yazılarda da bu konuları ele alarak veganların neden uzun yaşadığını irdeleriz. Zaten et yemezsek ne olur yazımda etin zararlarından daha önce bahsetmiştik.
Az Kalori Almak Ömrü Uzatır
Ölüm nedenlerine baktığımızda bir numarada kalp damar hastalıkları ikinci sırada ise kanser olduğunu görüyoruz. Veganlarda hem kanser hem de kalp hastalıkları daha az görülür. Yapılan bir çalışmada, düşük kalorili beslenmenin tüm canlılarda ömrü uzattığı gösterilmiştir. 100 gram peynirden 300 kalori, 100 gram brokoliden 30 kalori aldığımızı düşünürsek, veganların, vegan olmayanlara göre vücut kitle endekslerinin düşük olması şaşırtıcı değildir.
2013 yılında yayımlanan bir başka çalışma ise bitkisel beslenmenin yaşam süresi üzerine olumlu etkisini görmemizi sağladı. Günde 5 porsiyon meyve tüketenler hiç meyve tüketmeyenlere göre ortalama 3 yıl daha uzun yaşıyorlardı.
Uzun Yaşayan Toplumların Ortak Özellikleri
Dünyanın en uzun yaşayan insanları blue zone denen ülkelerde yaşarlar. Hepsinde ortak özellik sebze, meyve, bakliyat ve kabuklu kuruyemiş tüketimlerinin fazla olmasıdır. Bunlardan, Okinawa’da yaşayan insanların ortalama yaşam süresi 82 yıldır. Bu insanlar kalorilerinin %90’ını sebzelerden alırlar. Yağ tüketimleriyse %10’un altındadır.
Çalışmalar tabii ki bunlarla da sınırlı kalmıyor. 2018 yılında JAMA’da yayınlanan bir araştırma hayvansal protein alımının tüm nedenlerden ölüm riskini artırdığını bitkisel protein alımının ise ölüm riskini azalttığını göstermiştir.
Halen et yenilmezse sağlıksız olunacağını söyleyen ve bu konuda kanıtları olduğunu direten insanlar var. Veganların kalp hastalıklarından daha fazla öldüğünü, daha fazla kansere yakalandıklarını; veganlarda daha fazla şeker ve yüksek tansiyon görüldüğünü gösteren çalışmaları varsa lütfen yorumlar kısmında paylaşsınlar. Veganların bunlara az yakalandığını gösteren çalışmaları ise sonraki yazılarda ayrıntılı olarak inceleyeceğiz.
